ใครที่กำลังมองหาสถานที่ในการท่องเที่ยวพร้อมศึกษาดูงานที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร ศิลปวัฒนธรรม วิถีชีวิตและภูมิปัญญาไทย เรามี 5 แหล่งท่องเที่ยวศึกษาดูงานใน จ.ระยองมาแนะนำ เพราะที่นี่เป็นจังหวัดที่เดินทางมาสะดวกจากทุกภูมิภาคของไทย และก็เต็มไปด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นที่น่าสนใจมากมาย ซึ่งหลายๆ คนอาจจะไม่เคยรู้จักหรือเห็นในมุมนี้ของจังหวัดระยองมาก่อน
?1. ชุมชนปากน้ำประแส-ทุ่งโปรงทอง
? ต.ปากน้ำประแส อ.แกลง จ.ระยอง
⏱ เปิดให้เข้าชม : วันจันทร์-อาทิตย์ เวลา 08.00-18.00 น.
ชุมชนปากน้ำประแส เหมาะสำหรับคนที่อยากมาศึกษาเกี่ยวกับระบบนิเวศป่าชายเลน ตั้งอยู่ในเขตชุมชนบ้านแสมภู่ ปากน้ำประแส มีพื้นที่กว่า 6,000 ไร่ ที่นี่เป็นชุมชนประมง แหล่งค้าอาหารทะเล และแหล่งเกษตรกรรมที่สำคัญมาตั้งแต่อดีต จนปัจจุบันพื้นที่ป่าชายเลนในบริเวณนี้ เป็นพื้นที่ป่าผืนใหญ่ที่สุดของ จ.ระยอง และเปิดให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ มีการสร้างสะพาน เพื่อเดินศึกษาเส้นทางธรรมชาติ ที่เต็มไปด้วยพืชพันธุ์ป่าชายเลน นอกจากนี้พื้นที่ยังเป็นแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำ นักท่องเที่ยว และผู้ที่สนใจมาศึกษาดูงาน สามารถใช้บริการล่องเรือเพื่อชมธรรมชาติ และระบบนิเวศที่สมบูรณ์ของชุมชนปากน้ำประแส-ทุ่งโปรงทองได้ หรือจะมาเดินชมวิถีชีวิตของชุมชนปากน้ำประแส ชมสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญมากมาย อาทิ อนุสรณ์เรือรบหลวงประแส สะพานประแสสิน เดินชมตลาดยามเช้าท่ามกลางเรือนไม้เก่าแก่สวยๆ ก้มาเยือนกันได้ทุกวัน
? 2. หมู่บ้านท่องเที่ยวทะเลน้อย
?4/1 หมู่ 6 ต.ทางเกวียน อ.แกลง จ.ระยอง
⏱ เวลาทำการ : วันจันทร์-อาทิตย์ เวลา 08.00-17.00 น.
เป็นหมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ พร้อมสัมผัสกับวิถีชีวิตของคนท้องถิ่น และภูมิปัญญาไทย ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง ผู้คนที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านท่องเที่ยวทะเลน้อย มีการรวมตัวกันเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนท้องถิ่น นำมรดกทางวัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมของชุมชนมาพัฒนาให้กลายเป็นจุดแข็ง และจุดขายให้แก่นักท่องเที่ยว และผู้ที่สนใจมาศึกษาดูงานในด้านต่างๆ สิ่งขึ้นชื่อของชุมชนแห่งนี้คือการปลูกผักกระชับปลอดสารพิษ วัชพืชที่ใครๆหลายคนมองข้าม ให้กลายมาเป็นสิ่งที่สร้างรายได้ให้แก่ชุมชน โดยการนำมาประกอบอาหาร จนกลายเป็นเมนูยอดนิยมที่ใครมาเยือนก็ต้องมาชิม นอกจากนี้ยังมีสินค้า OTOP ขึ้นชื่อโดยภูมิปัญญาชาวบ้านในท้องถิ่น เช่น กล้วย 3 น้ำ จากการปลูกโดยใช้น้ำจืด น้ำเค็ม และน้ำกร่อย น้ำปลาบ้านทะเลน้อย กะปิเคย 100% เป็นต้น ซึ่งผู้มาเยือนสามารถมาดูกรรมวิธีผลิต การสาธิตการเพาะปลูกผักกระชับ ใครอยากค้างคืน ที่นี่ก็มี Home Stay ให้บริการ เพื่อสัมผัสชีวิตแบบชาวท้องถิ่นอย่างแท้จริง
? 3. มหาวิทยาลัยบ้านนอก
? หมู่ 7 ต.เนินฆ้อ อ.แกลง จ.ระยอง 21110
⏱ เวลาทำการ : วันจันทร์-อาทิตย เวลา 08.30-16.30 น.
มหาวิทยาลัยบ้านนอก เกิดจากความร่วมมือของชาวชุมชนบ้านจำรุง ซึ่งเดิมเป็นเพียงหมู่บ้านเล็กๆ แต่ชาวบ้านในชุมชนต่างมีแนวคิดที่อยากจะพัฒนาชุมชนให้เข็มแข็ง ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง พร้อมสร้างรายได้ให้แก่ชาวบ้านนำผลผลิตทางการเกษตรมาขาย และพัฒนาชุมชนเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว มีการสร้างเครือข่ายชุมชน จนเกิดเป็นมหาวิทยาลัยบ้านนอก มีการทำธุรกิจ Home Stay ให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสกับภูมิปัญญาและวิถีชีวิตของคนในชุมชนอย่างใกล้ชิด เช่น การทำการเกษตร การปลูกพืชผักสวนครัว พืชสมุนไพร ในสไตล์พื้นบ้านแบบปลอดสารพิษ การสาธิตวิธีการทำปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยชีวภาพ ที่คิดค้นโดยภูมิปัญญาชาวบ้าน มีการจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ แบ่งออกเป็นกลุ่มต่างๆ เช่น กลุ่มชาวนา กลุ่มเกษตรพื้นบ้าน กลุ่มการผลิตน้ำปลา กะปิ เป็นต้น เพื่อสะดวกต่อผู้ที่มาเยี่ยมชมงาน สามารถศึกษาดูงานได้ตามความสนใจ และมีมัคคุเทศก์ท้องถิ่นคอยให้บริการด้วยหากใครต้องการ
? 4. เรือนจำชั่วคราวเขาไม้แก้ว
? 355 หมู่ 9 ต.หนองละลอก อ.บ้านค่าย จ.ระยอง 21120
⏱ เวลาทำการ : วันจันทร์-อาทิตย์ เวลา 08.00-12.00 น.
ที่นี่เป็นเรือนจำที่สร้างอาชีพให้แก่ผู้ต้องขัง โดยยึดหลักศาสตร์พระราชา เป็นอีกสถานที่หนึ่งที่เหมาะสำหรับการมาศึกษาดูงาน เพราะมีหลักการบริหารจัดการทรัพยากร ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงอย่างดีเยี่ยม ในเรือนจำจะมีการแบ่งฐานฝึกวิชาชีพออกเป็น 4 ฐาน ได้แก่ ฐานปศุสัตว์และประมงน้ำจืด ฐานผักปลอดสารพิษ ฐานสาธิตเกษตรอินทรีย์ และฐานศาสตร์พระราชา การทำเกษตรทฤษฎีใหม่ โดยในแต่ละฐานจะมุ่งเน้นการสอนและพัฒนาทักษะวิชาชีพแบบนำไปใช้ได้จริง เพื่อเตรียมความพร้อมให้ผู้ต้องขังสามารถนำไปใช้ประกอบวิชาชีพได้หลังพ้นโทษแล้ว สิ่งที่น่าสนใจคือ ผลิตผลที่ได้จากการฝึกอบรมผู้ต้องขัง จะมีการนำไปจำหน่ายเพื่อสร้างรายได้ให้แก่ทางเรือนจำ เช่น การปลูกผัก การเลี้ยงสัตว์ การปลูกข้าว โดยเปิดแปลงนาสาธิตเกษตรอินทรีย์แบบผสมผสาน ปลูกข้าวพันธุ์ กข 43 ซึ่งเป็นพันธุ์ข้าวที่ดีต่อสุขภาพรวมทั้งการกรีดยาง ซึ่งทางเรือนจำมีการสอนทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ ให้ผู้ต้องขังสามารถทำแผ่นยางได้จริงกันเลยทีเดียว โดยจะมีผู้มารับซื้อถึงเรือนจำ หรือมีการส่งไปจำหน่ายในงานสำคัญต่างๆของทางจังหวัด รวมทั้งมีการปันผลผลิตบางส่วนเพื่อส่งไปให้แก่แดนหญิง เรือนจำกลาง เพื่อใช้ประกอบอาหารอีกด้วย
? 5. สวนยายดา-เจ้บุญชื่น
? 30 หมู่ 3 ต.ตะพง อ.เมือง จ.ระยอง 21000
⏱ เปิดทำการ : วันจันทร์-อาทิตย์ 08.00-17.00 น.
สวนยายดา-เจ้บุญชื่น เป็นสวนผลไม้แบบผสมผสาน มีการปลูกผลไม้หลายชนิด ภายในสวนร่มรื่นด้วยต้นไม้ ดอกไม้นาพันธุ์ และมีศาลาบริการนักท่องเที่ยวเจ้าของสวนแห่งนี้คือคุณบุณชื่น โพธิ์แก้ว หรือป้าชื่น เปิดสวนนี้และพัฒนาให้กลายเป็นสวนสำหรับท่องเที่ยวเชิงเกษตร ที่สามารถสัมผัสวิถีชีวิตเกษตรกร การปลูก การเก็บผลผลิตได้อย่างใกล้ชิด รวมทั้งมีการจำหน่ายผลผลิตผลไม้สดและสินค้าแปรรูปในราคาไม่แพง ในช่วงฤดูผลไม้ทางสวนจะเปิดบุฟเฟ่ต์ผลไม้ด้วย ฤดูกาลที่เปิดให้เข้าชมสวนและทานบุฟเฟ่ต์คือประมาณช่วง ปลายเมษายน-มิถุนายนของทุกปี แต่ว่าในแต่ละปีนั้น ค่าบริการบุฟเฟ่ต์อาจมีการปรับเปลี่ยน ขึ้นอยู่กับราคาตลาดของผลผลิตและการจัดแพ็คเกจของทางสวน สำหรับประชาชนหมู่คณะที่ต้องการมาศึกษาดูงาน สามารถมาได้ตลอดทั้งปี
.
แค่ 5 แหล่งท่องเที่ยวแนะนำเหล่านี้ ผู้ที่สนใจมาเยี่ยมชมเพื่อการศึกษาดูงานโดยเฉพาะต้องได้ความรู้ในแขนงต่างๆ โดยเฉพาะเกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่นกลับไปแบบเต็มที่แน่นอน และไม่ใช่แค่สิ่งที่เห็นด้วยตา แต่ยังมีแนวคิดในการดำรงชีวิต และการจัดการชุมชนของคนท้องถิ่น ซึ่งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ทั้งกับการเรียน การประกอบวิชาชีพ หรือแม้แต่การทำธุรกิจ จังหวัดระยองยังมีภูมิปัญญาท้องถิ่น และสถานที่ที่น่าสนใจอีกมาก ให้ได้มาเรียนรู้และศึกษาดูงานกันครับ
